از بازار تاریخی اهر چی بخریم؟

تبریز- بازار تبریز آنلاین- بازار تاریخی اهر ( نصیربیگ ) یک بازار سرپوشیده دارای چندین ورودی با نوشته سردر «نصیر بیگ» بوده که تقریباً دست نخورده باقی مانده است. راسته سه دکانلار و راسته مسجد سفید به اضافه محله قلعه قاپوسی از مراکز دادوستد در اهر به شمار می‌رفته است. بازار مسگران (مسگرخانه)، بازار کلاه‌دوزان، راسته آهنگران، میدان دواب، میدان تره‌بار از دیگر بخش‌های بازار است.

بازار سرپوشیده اهر از جمله بازارهای تاریخی است که معماری آن و مشاغل موجود جلب توجه می‌کند. یکی از جاذبه های گردشگری اهر به شمار می‌آید واز جمله بازارهای تاریخی است که علاوه بر حفظ بافت سنتی از لحاظ معماری و مشاغل موجود بسیار جلب توجه می‌کند. قدم زدن در این بازار و گشت و گذار درون حجره ها برای هر گردشگری لذت بخش خواهد بود. این بنا دارای حمامی بوده که در زمانهای قدیم از بین رفته است و اکنون محوطه آن دیده می‌شود.

بازار اهر دارای چهار شاخه است:

۱- راسته بازار

۲- بازار نصیر بیک

۳- بازار جعفر قلی خان

۴- بازار کفاشان

سردر بازار

سردر «نصیر بیگ» بازار تاریخی اهر تقریبا دست نخورده باقی‌مانده است. علاوه بر این، راسته بازار، بازار کفاشان و بازار نصیر بیگ قسمتی از بازارهای قدیمی اهر است که به شکل و شیوه قدیمی خود پا بر جاست.

راسته های بازار

مجموعه بازار اهر با چندین راسته بازار از جمله راسته بازار نصیربیگ، راسته قدیم کلاه‌دوزان، راسته فرش‌فروشان. راسته روغن‌فروشان و بازار قدیمی کفشدوزان و بازار عباسقلی بیگ، و مکان فعلی میدان خشکبار و راسته بازار روباز حلاجان و بازارچه آهنگران و بازارچه مسگران و راسته بازار شمالی و جنوبی آق‌مچید جملگی جزو محله سادات‌لو به حساب می‌آمدند. و افرادی متمکن از محله باغبانلو در مکان اصلی بازار سرپوشیده اهر در کار تجارت فعالیت داشته‌اند.

این بازار به علت رونق اقتصادی خاص خود در عصر قاجار از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. محله سادات‌لوی اهر همواره مورد توجه و محل استقرار رجال آن عصر بوده است. و اسکان متمکنین شهر در این محله بزرگ و نیز بخشی از صنعتگران و صاحبان حرف نشانگر اهمیت آن بوده است.

این محله نسبتا بزرگ با یک خط مستقیم جنوبی- شمالی از محل میدان باله‌مچید از مقابل خانه معین‌التجار- تا راسته جنوبی و شمالی گوی‌مچید اهر به صورت یک شارع شش متری کشیده شده بود. و از محل تقاطع شارع جنوبی و شمالی به طرف شرق دو تا شارع غربی و شرقی ایجاد شده بود که هر دو نهایتا به راسته‌های شمالی و جنوبی میدان آق‌مچید و محل بازار تاریخی می‌رسیدند.

ارتباط این شوارع با مرکز شهر (ارک حکومتی) و بازار و میدان آق‌ مچید و خانه و کاروانسرای قدیم حاج حسن اهری و خانه‌ های اطراف آنها مجموعا هسته اصلی مرکز شهر اهر در دوره قاجار را تشکیل می‌ دادند.‏

معماری بازار

شهرستان اهر دارای بازار زیبایی است به طوریکه یکی از بهترین بازار های آذربایجان بعد از تبریز است. این بازار دارای تزئیناتی است که در بازار های شهر های دیگر کمتر دیده می‌شود. قسمت عمده آن ۲ طبقه و دارای راسته های مستقیم و دارای گنبد های تماما آجری است. پوشش سقف بازار به صورت کلمبو است ولی در یک قسمت از بازار پوشش به صورت کاربندی است. و دیوار مغازه ها خشتی و سقف مغازه ها چوبی است. سردرب مغازه ها هم قبلا گچبری و با نقوش اسلیمی تزئین شده بودند. بنای بازار در قدیم با تیر و حصیر بوده است.

بازار اهر در عين فرسودگی دارای تزئیناتی است که در کمتر بازاری ديده می‌شود. به تعداد خيلی کم از اين تزئينات در سرای مظفريهٔ تبريز، آن هم در لچک مغازه‌ها وجود دارد. اما در اين بازار تمام مغازه‌های طبقهٔ دوم با گچبری های زيبا از گل و برگ يا اسليمی توريقی بسيار درشت تزیين شده است. علاوه بر گچبری های متنوع، ‌ ابتکاراتی نيز در آجرچينی گنبدها به کار رفته است. تنوع موجود در گچ ‌بری و نقش گل‌ها و برگهای بکار رفته بيش از ۶ نوع ترکيب تزئينی است. همچنين در اين بازار علاوه بر گچ‌ بريهای متنوع ابتکاراتی نيز در آجر چينی گنبد بکار برده‌اند. در آجر چينی گنبد به ‌طور ساده و با رعايت تناوب بند عمودی، آجرها را گنبد زده‌اند يعنی بند عمودي چينه‌ها در امتداد هم قرار گرفته است و یک حالت ابتدايی در عین حال نامانوس به آن داده است.

مرمت بازار

در زمان رشيدالملک، حکمران وقت ارسباران، اين بازار تعمير و مرمت گرديد. در سال ۱۳۲۱ هجری قمری در نيمهٔ شعبان مطابق با جمعه, ۱۴ آبان ۱۲۸۲ افتتاح شد و مرحوم ملاحسن اديب (طوطی اهری) شعر زيبايی در اين باب سرود.

بخش‌هایی از این بنا در زلزله ۲۱ مزداد ۱۳۹۲ تخریب شده بود که در عرض ۳ ماه مرمت و بازسازی شد.

ازاین بازار چی بخریم؟

صنایع دستی:

از جمله صنایع دستی منطقه ارسباران و شهرستان اهر فرش، جاحیم، گلیم، و به خصوص ورنی است که نوعی دست بافت زیبا و پشمی و یا ابریشمی است و به عنوان زیرانداز بافته می‌شود و از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

سوغاتی اهر:

کمتر شهری در ایران وجود دارد که شیرینی و نان مخصوص و به نام خود را داشته باشد. شهر اهر یک نوع شیرینی با نام « اهری» و نوعی نان به نام “نان اهری” (یتی قات) دارد که جز سوغات این شهرستان محسوب می‌شود.در بازار تاريخی اهر نیز خوراکیهايی از جمله شيرينی اهری، نان روغنی شيرين و فتیر پخته شده با مغز گردو را به عنوان سوغاتی به شهر خود ببريد و لبينات خوشمزه با طعم طبيعی از شير و خامه و پنیر را تجربه کنید.

وجود تنوع آب و هوایی و خاک حاصل خیز و مردمان پرتلاش و زحمتکش شهرستان اهر باعث شده در هر منطقه میوه خاصی پرورش یابد که از جمله می‌توان به گیلاس افیل، سیب قره قرمز، ذرت و گردو، توت وپیازوسماق هوراند، کدوتنبل شیرین خوش طعم، عسل، تولید لبنیات مرغوب( کره، خامه و ماست)، تخم مرغ محلی، رشته پلویی روستای دیزبین، شیرینی اهری، نان یوخا و نان یدی قات اشاره کرد.

انواع محصولات وفراورده های سایر مناطق ارسباران در اهر قابل خرید و دسترسی است ازجمله زغال کلیبر، سماق و پیاز هوراند، کدو تنبل بومی ارسباران، انار و…که همه این محصولات و فرآورده ها را در اهر میتوان خریداری کرد.