اثر تاریخی ثبت جهانی در ایران به دلیل فرونشست زمین آسیب دیدهاند، از جمله میدان نقش جهان، تخت جمشید و نقش رستم.
به گزارش بازار تبریز آنلاین، علی بیتالهی، رئیس بخش زلزلهشناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ایران، اعلام کرده که آثار تاریخی به دلیل عدم امکان نوسازی و ارزش قدمتیشان، از اهمیت بیشتری برخوردارند.
خراسان رضوی بیشترین وسعت پهنههای فرونشستی را دارد، پس از آن کرمان، فارس، اصفهان، تهران و گلستان قرار دارند.
فرونشست در ۱۸۵ هزار کیلومتر مربع از ایران (۱۱ درصد مساحت کشور) رخ داده و نیمی از جمعیت ایران را تحت تأثیر قرار داده است.
رئیس بخش زلزلهشناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ایران اعلام کرده که ۲۷ اثر تاریخی ایران که در فهرست جهانی ثبت شدهاند، در معرض فرونشست قرار دارند.
علی بیتالهی رئیس بخش زلزلهشناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ایران در گفتگو با وبسایت «دیدهبان ایران» با اعلام اینکه ۲۷ اثر تاریخی ایران که در فهرست جهانی ثبت شدهاند، در معرض فرونشست قرار دارند توضیح داده «پیمایشهای میدانی ما نشان میدهد که بناهایی نظیر میدان نقش جهان اصفهان، تخت جمشید و نقش رستم در استان فارس و بسیاری از آثار باستانی ثبتشده جهانی در ایران، بر اثر فرونشست زمین آسیب دیدهاند.»
بر اساس توضیحات علی بیتالهی «با توجه به اینکه آثار تاریخی، اساسا غیرقابل نوسازی هستند و ارزش آنها به قدمتشان است و به هیچ وجه نمیتوان با اعداد و ارقام ریالی، روی آنها ارزشگذاری کرد، آسیب دیدن آنها بر اثر پدیده فرونشست، از اهمیت بیشتری نسبت به دیگر سازهها برخوردار است.»
این کارشناس با اشاره به اینکه «محیطهای شهری به دلیل میزبانی از سکونتگاههای انسانی، مهمترین کانون خطرات ناشی از فرونشست تلقی میشوند» گفته «برخی سرمایههای ملّی نظیر خطوط راهآهن و لولههای انتقال آب، نفت و گاز اگر بر اثر تلاقی با پهنههای فرونشستی، دچار ازهمگسیختگی شوند، اگرچه با صرف هزینه بالا، اما میتوان آنها را ترمیم کرد، اما بناهای تاریخی کشورمان جزو آندسته از داراییهای ملّی هستند که آسیبهای ناشی از پدیده فرونشست برای آنها به هیچ وجه قابل جبران نیست.»
او تأکید کرده «مهمترین زیرساختهای طولی که در معرض خطرات ناشی از فرونشست زمین قرار دارند، جادهها، خطوط لوله آب، نفت و گاز و شبکه انتقال نیرو (برق) هستند، زیرا این سازهها حالت طولی دارند و خطر تلاقی آنها با چندین پهنه فرونشستی وجود دارد.»
علی بیتالهی با تأکید بر اینکه تمام استانهای ایران بجز استان گیلان درگیر فرونشست هستند گفته «نرخ و وسعت فرونشست در مناطق گوناگون کشورمان، متفاوت است، اما «خراسان رضوی» با اختلاف دارای بیشترین وسعت پهنههای فرونشستی به نسبت مساحت استان، در ایران است و در رتبههای بعدی، استانهای کرمان، فارس، اصفهان، تهران و گلستان قرار گرفتهاند.»